Missieblog Bangladesh DHARA 2018
zaterdag 17 februari 2018, Amsterdam
De missieleden zijn vertrokken!
zondag 18 februari 2018, Jessore Bangladesh
Aan Esther en mij de schone taak om te bloggen over onze missie, dus wij zullen afwisselend wat berichten/foto’s plaatsen op Facebook om het thuisfront en andere geïnteresseerden op de hoogte te houden van het een en ander dat we hier met z’n allen meemaken.
Misschien eerst even uitleggen wie er allemaal mee is deze missie! Afgelopen donderdag is er een deel van onze groep vooruit gereisd. Deze groep bestaat uit Joep, Josine, Margreet, Bernardien, Marijke en Annette. Gistermiddag is de andere helft van de ploeg aan de lange weg naar Jessore begonnen, bestaande uit: Ciska, Femke, Esther, Menno, Marjolein, Anja, Bert en ik (Aletta). In totaal zijn we dus met 14 man/vrouw sterk. Helaas hebben we Marijke L vanwege vervelende omstandigheden moeten achterlaten in Nederland… hopelijk kun je er de volgende keer weer bij zijn!
Ploeg twee heeft een prima, maar flinke reisdag gehad en we zijn dan ook allemaal goed moe. Het begon allemaal zaterdagmiddag op Schiphol. We hadden met elkaar voor de check-in afgesproken om de tandartsspullen te verdelen (ongeveer 32kg spullen, waarvan 1000 tandenborstels) De verdeling liep voorspoedig en we konden snel door naar de gate. Van Amsterdam zijn we naar Dubai gevlogen om daarna onze tocht te vervolgen naar Dhaka waar we een uur of acht hebben moeten overbruggen. We zijn warm onthaald in Dhaka met muggen, roggelende Bangli, een hoop stof, warme temperaturen en (veelal) vriendelijke, nieuwsgierige mensen.
Onze bagage is zowaar allemaal aangekomen, best verbazingwekkend, aangezien we maar anderhalf uur overstaptijd hadden op Dubai, nice work EmiratesWe hebben onze acht uur ingevuld met wat bijslapen, stadten, creatief doen met fruit en paaseitjes uitdelen aan Bangladeshi. Daarnaast hebben we een goeie deal gesloten en zijn we inmiddels allemaal voorzien van een Bangla simkaartje, dus goed bereikbaar voor elkaar en de achterblijvers.
Om 16.30u konden we eindelijk inchecken voor onze voorlopig laatste vlucht; naar Jessore! Hier hebben we Lipika (founder of Dhara) en haar manschappen getroffen, die het transport naar het hotel keurig voor ons geregeld heeft, voor sommigen een (leuk) weerzien, voor sommigen een nieuwe ontmoeting.
Tegen het einde van de dag zijn we met z’n allen herenigd in ons stamhotel ‘City Plaza’. Het gaat echt beginnen.. na een hapje (en een drankje) op het dakterras zijn we allemaal vroeg onder de wol gekropen (uiteraard figuurlijk, het is hier een graad op 23 ‘s nachts) en is er morgen een georganiseerd programma voor ons geregeld door Lipika en hebben we even tijd om wat rond te hobbelen door Jessore. De planning is om ons dinsdag te gaan verplaatsen naar het ziekenhuis in Noabeki, waar ons avontuur/missie gaat beginnen!!!
Dinsdag 20 februari 2018, Naobeki Bangladesh
We zijn inmiddels alweer twee dagen verder na onze vorige blog. Hoop meegemaakt hier, de dagen vliegen voorbij!
Zondag hebben we een ‘landdagje’ in Jessore gehad. De eerst vertrokken ploeg was natuurlijk al lang en breed geacclimatiseerd, de tweede ploeg moest nog even bijkomen. Na een goede nacht van 9-11 uur (wisselt een beetje per persoon), zijn de meeste van ons opgeknapt. Helaas zijn niet alleen de benodigdheden voor de missie uit Nederland meegenomen, maar is het griepvirus ook meegesneakt. Marjolein is (hopelijk) tegen het einde van haar ziek zijn, maar nog wel flink verkouden. Annette en Bert beginnen ook wat verschijnselen te vertonen (hoewel Annette aangeeft al ziek geweest te zijn). Fingers crossed dat iedereen gauw weer helemaal healthy is en vooral lekker kan knallen in Noabeki!
Maar goed, ons dagje Jessore was fantastisch. ‘s Ochtends zijn we onze dag gestart met een ontbijt in het hotel. Daarna zijn een aantal van ons Jessore ingegaan om wat te winkelen/rond te wandelen. We hebben ons in twee groepjes opgedeeld en hadden ieder onze eigen tolk a.k.a. gids die ons door de stad leidde. Zo hebben we flink broeken en sjaals ingekocht. Daarna wilde onze tolk wat architectuur laten zien (prachtig gebouw van 2000jaar oud, als ik het Engels goed verstaan heb) en heeft ie ons rondgeleid op zijn universiteit. Hier was een of ander evenement aan de gang vanwege hun 180-jarige bestaan. Er was een sportwedstrijd gaande en een hoop studentenpubliek. Erg leuk! Ondertussen moesten we een beetje opschieten, want Lipika zou ons komen halen in het hotel om een project van haar te laten zien.. wij als een malle op de Riksja (geen idee hoe je het schrijft) en gauw terug naar het hotel. In eerste instantie had ik medelijden met de beste man die ons (dacht ik) naar het hotel moest fietsen, maar, wat bleek, er zat gewoon een motor in de fiets! Hij ging dus als een trein en na wat gehobbel en gedoe kwamen we zowaar weer netjes op tijd terug om met Lipika mee te gaan.
Opnieuw een bumpy ride, hoop getoeter en best wel wat manschappen van Lipika voor ons, maar, na 45min kwamen we bij een project van haar aan. Het ‘safe food project’ waar een aantal mensen op het land werkt. Er worden geen chemicaliën gebruikt en de groenten worden aan de locals verkocht. Daarnaast loopt een project om compost te ‘kweken’; koeienpoep wordt in potten opgeslagen en er worden wormen toegevoegd om het composteren te versnellen. Na een dag of 15 heb je goeie compost wat weer op het land gebruikt kan worden. Naast dit project hebben we een pre-primary school gezien. Een schooltje waar kindjes van 08.00u-10.00u naartoe gingen en nadertijd wordt het gebouwtje in gebruik genomen door naaisters. Na dit prachtige werk gezien te hebben, zijn we het dorp ingegaan. Mensen zijn heel geïnteresseerd, willen selfies, willen praten en giechelen wat. Na de dorpswandeling hebben we als kers op de taart nog mogen genieten van een show genaamd ‘de dolle trekker’. Dit was een automatische ploegmachine; brand new, gesponsord door Dhara. Een dorpeling ging het even demonstreren: hup! Op de ploeg en starten maar… dat ding ging als een razende tekeer en begon direct met rijden (in z’n achteruit). De beste man ging dwars door alle was van het dorp heen en schepte onderweg nog bijna een paar kinderen. Dit theater deed vermoeden dat men helemaal niet zo goed weet hoe er met de ploeg gewerkt moet worden en wat ons betreft zijn er wat zorgen rondom de veiligheid van de dorpelingen met dit ding…
Na onze avontuurlijke dag hebben we traditiegetrouw gegeten met Lipika in hotel Hasan en zijn we daarna weer naar ons hotel gewandeld om lekker te gaan slapen. Vanmorgen om 08.00u stonden we met z’n allen paraat om Jessore te verlaten en richting Noabeki te vertrekken. Natuurlijk was ons vervoer er niet om 8u, maar houden we hier Banglatijd aan. Dit betekent dat we om 8.30u maar eens beneden gingen kijken en dat er zowaar twee busjes klaarstonden, maar nog geen Lipika. Om 9.00u heeft Joep contact gezocht en zou het nog 15-20minuten duren voordat de rest kwam, maar, we konden wel vast gaan inladen in de busjes die er stonden!? (‘Goh, wat een goed idee, zo ver hadden we zelf nog niet bedacht’). Alles was ingeladen en het wachten op de rest kon beginnen.
Stel je voor, wij zijn met 14, daarnaast is er een Engelsman die meegaat komende week, er zijn 14(!) tolken en zo ongeveer 400kg bagage, hoe dan!? Geloof het of niet, maar om 9.45u konden we uiteindelijk vertrekken.
De tocht was natuurlijk weer een beleving op zich. Het begon allemaal met Cisca die vanuit de achterbank chocolade aan de hele crew uitdeelde. Een van de tolken had het laatste stukje en moest wat met de lege verpakking. Alsof het niks was, vond deze verpakking via het open raam zijn weg naar buiten. Na alle verontwaardigde kreten van de Dutchmen denk ik dat deze jongeman heft wel afgeleerd heeft om afval naar buiten te gooien; hopelijk leert de rest van Bangladesh weer van hem, een goed begin het halve werk toch?
Na een sanitair- en drinkstop voorbij Sathkira (en een snelle blik op het ziekenhuis dat daar staat, dat overigens niet heel erg veel meer af is dan twee jaar geleden..) zijn we rond 14u op onze basis aangekomen; het ziekenhuis in Noabeki! (Of Nowabanki zoals er onderweg op de bordjes bleek te staan, of Noabanki (zoals ie op Google Maps wel te vinden blijkt)). Voor het gemak houden wij het in onze blog gewoon op Noabeki; want dat is hoe we het de afgelopen jaren genoemd hebben
De kamerindelingen zijn gemaakt, de spullen zijn uitgepakt, na wat stoeien en klooien heeft iedereen een klamboe boven z’n bed, dus iedereen is min of meer gesetteld. Na onze eerste maaltijd op het dakterras hebben we de posten geïnstalleerd in het ziekenhuis en kunnen we dan echt morgen gaan beginnen!
Morgenochtend hebben we eerst een uitje naar een memorial; het is namelijk mother language day (soort van Bangla 4mei), maar daarna gaan we echt echt echt van start. We houden jullie op de hoogte!!
vrijdag 23 februari 2018
Ongelooflijk, wat gaat de tijd hard! Inmiddels zijn we al drie dagen en 375 gecheckte kinderen verder na ons vorige blog. Afgelopen dagen hebben we ons allemaal enorm ingezet, verloopt de samenwerking onderling en met de tolken steeds gesmeerder en dus stijgt het aantal kinderen dat we dagelijks zien.
Drie dagen geleden kwamen we hier aan en zijn we wat gesetteld. Het ziekenhuis was niks veranderd ten opzichte van twee jaar geleden; het weerzien met de mensen die er werken en de (14!) tolken die Lipika meegebracht heeft was helemaal goed. In het ziekenhuis zijn een aantal van ons stiekem naar de operatiekamer gesneakt, even loeren hoe het er daar uit zag. Nou, dat is toch even anders dan bij ons… het leek een soort horrorscenario met wat apparaten uit het jaar 0. De gereedschappen lagen klaar op een krant; de operatiehandschoenen hingen te drogen aan een waslijntje en de ‘steriele’ instrumenten kon men gewoon uit een soort gereedschapskistje halen. Niks aan de hand.. geen zorgen, maar, eerlijk is eerlijk, ik zou hier niet graag op de operatietafel liggen…
Annette heeft haar ochtendritueel dat hier dagelijks in praktijk gebracht wordt. Ze gaat maar wat graag het dorp in en dat begint ‘s ochtends om 6:00u met een ochtendwandeling met degenen die willen aansluiten. Het is een wandelingetje van ongeveer anderhalf uur. Prachtig om te zien hoe de mist verdwijnt en de mensen wakker worden en bezig zijn met van alles en nog wat. De ene ‘stuct’ z’n huisje met klei; de ander is bezig met het doen van z’n was, de volgende geeft les aan een koranklasje. Het is echt genieten. De groep trekt veel bekijks en als mensen vragen wat we doen, noemt Annette enthousiast dat we aan het ‘excersisen’ zijn. Na de wandeling eindigen we in het dorp bij een lokale chapatibakker (soort pannenkoekachtige dingen) en nuttigen we daar ons ontbijt (al dan niet met chocopasta en banaan). Fijn voor de afwisseling. Qua eten krijgen we hier vrijwel elke dag hetzelfde: witte rijst, dahl (linzenprut), veggies (vooral pepertjes, komkommer, tomaat, wortel, aardappel, sojabonen en nog wat groen spul), ei en vis of kip. Dit eten we ongeveer drie keer per dag. Smaakt overigens heerlijk, zeker in de zon op het dakterras, maar het ontbreekt een beetje aan vezels… gelukkig kunnen we het vezelgehalte wat opkrikken met het fruit dat Annette elke dag regelt! We need some fibres!!
De kinderen die we tot nu toe gezien hebben, variëren (vanzelfsprekend) wat qua gezondheid. Er zijn redelijk wat kindjes die wat onder de groeicurve zitten. Er is een aantal syndromale kinderen gezien in verschillende vormen en mate. Daarnaast zijn er kinderen met verschillende huidafwijkingen (eczeem, schurft) voorbij gekomen, maar over het algemeen genomen zijn er ook behoorlijk veel gezonde kinderen, ook met behoorlijke ijzerwaarden! Wat de meeste indruk maakt bij de artsen zijn toch wel de kinderen met een syndroom en de beperkte mogelijkheden rondom behandeling en aangepaste scholen en dergelijke. Het mag absoluut gezegd worden dat de ouders, veelal de moeders, van deze kinderen onwijs liefdevol zijn en alle zorg die nodig is aan hun kind bieden.
Vanmiddag was het screaming friday. Niet te geloven wat een decibellen (dat is vanaf nu een woord) er uit kinderen kunnen komen. In combinatie met wat galm in het ziekenhuis is het allesbehalve een rustige werkomgeving. Bellenblazen biedt mogelijkheden. Als kinderen te lang moeten wachten kunnen ze zich soms wat gaan vervelen, maar dan dopen we een groepslid om tot animatiemedewerker en wordt de sfeer aanzienlijk beter. Verlegen kinderen durven ineens toch dichterbij te komen, kunnen lachen en sommigen maken er zelfs een dansje bij, fantastisch om te zien!
Terwijl men in het ziekenhuis druk bezig is, zijn Annette en Marijke (als het even kan) zoveel mogelijk buiten het ziekenhuis te vinden. Zij geven voorlichting over eten in dorpen. Ouders lijken hier soms wat geneigd om snel op te geven met groenten te voeden aan hun kinderen wanneer ze dit niet lekker vinden. Gevolg? Kindjes eten vooral misty (zoetigheid), fastfood, of blijven lang (als in tot een jaar of 4) borstvoeding drinken… dat is niet perse gezond (voor het kind en voor de tanden, maar gelukkig hebben we een tandarts met assistente (die gisteren nog in haar vinger gebeten is) bij ons). In de dorpen wordt verteld hoe belangrijk veggies zijn en hoe je je kind kan leren deze te eten. Van wat ik ervan hoor; is dit vaak een groot spektakel en maken A&M er een waar toneelstuk van. Naast de voorlichting over eten die buiten het ziekenhuis wordt gegeven; hebben wij intern natuurlijk onze eigen Esther: ‘Op de post kom ik veel dezelfde problemen tegen die Marijke en Annette tegenkomen in de dorpen. Veel vragen over het bijvoeden naast borstvoeding. Wat, wanneer en hoeveel bijvoeding geef je je kindje. Hoe bouw je af? Moeders willen het goed doen en zijn vaak zelf ook nog jong. Ze willen het beste voor hun kind en willen hem snel tevreden houden. De overstap naar biscuitjes ipv hossepos (een of andere groenteprut voor baby’s) is snel gemaakt. Geld (het beperkt hebben van geld) speelt ook een grote rol in de voedingskeuze. Er wordt relatief eenzijdig gegeten. Groente en fruit staat niet dagelijks op het programma waardoor er veel kinderen met obstipatie problemen worden gezien. Een ander onderwerp wat bij bijna alle kinderen speelt is wormen. Het wordt al minder door het anti-wormprogramma op de scholen, maar goede handenwashygiëne na de toiletgang en voor het eten is noodzakelijk.
Het is erg leuk om samen met mijn tolk Sabbir een klein handvat te geven in de hoop dat ze er een stapje verder mee komen en dat de kinderen wat beter gaan groeien.
Het is ook fascinerend om te zien dat er dezelfde problemen spelen als in Nederland: slechtere gebitjes door teveel snoep.’ Nog een kleine aanvulling op bovenstaande; samen met Esther had ik het met een van de tolken over suiker in de thee; super overwinning; deze jongeman is vanaf gisteren begonnen met thee zonder suiker! Succesjes beginnen bij een persoon; laat die olievlek met wijsheid maar verder verspreiden
Na onze werkdag (die ongeveer van 9.00-18.00u duurt), is er vaak even chilltijd, kan er gedoucht worden door een aantal mensen (als er voldoende water is) en maken we ons met z’n allen klaar voor de dagelijkse rooftopmeeting. Hier worden de belangrijke zaken van de dag besproken en wordt afgesproken wie welke taak de volgende dag op zich neemt. Na de meeting is het etenstijd (same old same) en kort daarna is het voor velen alweer bedtijd!
Morgen hebben we een dagje vrij en is er een programma voor ons bedacht. De geruchten gaan dat we in ieder geval gaan varen. Daarnaast misschien ook nog een schooltje bezoeken? We’ll see. Dit lezen jullie vanzelf. Er is way too much too tell en er komt vast later van de week nog een immens lang verhaal voorbij.
Bidãya 
dinsdag 27 februari 2018
Afgelopen zaterdag hadden we een dagje vrij, wat was dat genieten, even een dagje pauze na drie intensieve dagen. Het begon met dat we ‘s ochtends om 10.00u Banglatijd klaar zouden moeten staan om ons te verplaatsen naar het dorp. In praktijk betekende dit dat de meesten van ons zich rond 10.10u langzaamaan gingen klaarmaken voor vertrek (jaja, we wennen er al een beetje aan). Om 10.30u was Lipika zover en konden we vertrekken. Noabeki ligt aan het water, dus toen we ons door het dorp gewurmd hadden, kwamen we bij een ligplaats voor boten aan waar twee boten voor ons klaar lagen. Ter illustratie: het is een soort grote sloep waar we met ongeveer 16 man in kunnen. De ene variant had netjes een motor die wat verdekt onder hout lag; de andere variant had in het midden van de boot een open ruimte waar je de motor (vergelijkbaar met een vrachtwagenmotor denk ik?) open en bloot zag liggen. Niet te dicht met je handen in de buurt komen dus!! We hebben een minuut of 20 gevaren en er zijn de nodige bootselfies gemaakt (vooral de tolken zijn hier erg druk mee). Het is prachtig om te zien wat er aan het water ligt, maar ook schrijnend. Zo zagen we verzakte dijken, een steenoven, vissers en wat moerasachtige bosjes (waar helaas een hoop afval/plastic lag).
Eenmaal van de boot af werden we een stukje dorp, genaamd Kamal Khati, in geloodst. Na een kleine wandeling kwamen we aan op een plek waar een hele rij stoelen voor ons neergezet was. Tegenover de stoelen lag een plastic zeil waar mensen van het dorp zaten. Na enige tijd bleek dat het plan was om met de mensen van het dorp in gesprek te gaan over hun leven daar. Als groep besloten we ons aan te sluiten bij de locals en hebben we ons ook op het zeil gepositioneerd en zijn we in gesprek gegaan met de dorpsdokter en de dorpelingen.
Grootste probleem in het dorp waren toch wel de jaarlijkse overstromingen die daar plaatsvonden. Door het zoute water dat hierbij meekwam, wordt grond voor vier jaar onvruchtbaar. Gewassen verbouwen is dus vrijwel onmogelijk. De locals kweken garnalen en verkopen deze op de markt. Opvallend was dat men deze garnalen niet zelf nuttigden. Hun voedselinname bestaat dan ook voornamelijk uit rijst (gekocht van het geld dat men verdient met de verkoop van de garnalen) met dahl. Het was absoluut een armere tak van de bevolking. Zij stelden dan ook terecht de vraag of wij, als MCC, niet een dagje bij hen langs konden komen om kinderen de checken? Uiteindelijk zijn we erop uitgekomen dat wij de boottocht naar Noabeki zouden betalen, zodat ook de kinderen uit Kamal Khati door ons gezien konden worden. In overleg met de dorpsdokter is ook afgesproken dat we uitzonderlijke gevallen met hem konden overleggen, zodat hij evt vervolgzorg kan monitoren en regisseren. Zo gezegd zo gedaan (dachten we…). In praktijk bleek echter dat er de dag erna helemaal geen hele boot met kinderen vanuit Kamal Khati langskwam in het ziekenhuis. Jammer voor ons! Maar; degenen die er wel waren vertoonden toch wel wat achterstand qua groei en hadden wat lage hb’s. Daarnaast bleek op Esthers (dietisten)spreekuur dat veel van deze kinderen ook maar twee maaltijden per dag te eten.
Vandaag was onze laatste checkdag, het zit er gewoon alweer op! Echt bizar hoe snel dat gegaan. Vanmorgen hebben we goed voorbesproken hoe en wat rondom de inschrijvingen in combinatie met de mogelijk (ernstige) drukte, omdat we er vandaag voor het laatst zijn. Doel was om rond de 100kindjes te zien. Terwijl we aan ons ontbijt zaten om 8.00u, hoorden we al gejammer op de achtergrond. De rijen voor het ziekenhuis ontstonden al langzaamaan… tegen 9.00u begon onze dag. Eigenlijk is het vrij goed verlopen! Voor de lunch hebben we 84 kinderen gezien. Na de lunch was er in overleg met de dokter van het ziekenhuis (dokter Habibula) afgestemd dat alle kinderen met syndroom die doorverwezen moesten worden naar een specialist naar ons toekwamen, om vervolgens met Cisca en Joep naar Sathkira te vertrekken om deze specialisten te spreken. Inmiddels leven we 8u verder en zijn Joep en Cisca nog altijd niet terug… spannend dus wat er uit die consulten is gekomen, maar jullie zullen helaas nog even op de laatste blog moeten wachten (over een dag of drie) voordat daar wat nuttigs over gezegd kan worden..
Ondertussen heeft eenieder van de achterblijvers zich beziggehouden met het checken van de laatste kinderen en werd het hek om 16u gesloten. Al met al hebben we de afgelopen dagen 833 kinderen gezien, een fantastisch aantal! Toen het laatste kind vertrokken is, is alle administratie geregeld (formulieren staan geregistreerd in een MCC bestand), is alle troep opgeruimd, is er een telling van de apotheek geweest en bepaald welke medicatie hier achterblijft voor een eventuele volgende missie en welke medicatie hier aan het ziekenhuis geschonken wordt. Tenslotte is onze eigen Great (Margreet), master of fire, aan de slag gegaan om al ons eigen afval (en wat er rondom het ziekenhuis lag) van de afgelopen dagen te gaan verbranden en hebben we onze week ritueel kunnen afsluiten.
De onderlinge samenwerking liep goed, de tolken hebben ieder hun beste plek om te vertolken gevonden en we kunnen met z’n allen met een goed en tevreden gevoel terugkijken op deze missie. Als afsluiter is er morgenochtend nog een laatste wandeling (georganiseer door Annette natuurlijk) en hebben we een ‘bonte ochtend’ (aangezien het vanavond toch wat laat zou worden als we dat nog moesten vormgeven na terugkomst van Cisca en Joep). Na de bonte ochtend zullen we onze reis terug beginnen en rijden we naar Jessore, waar we twee nachten verblijven om vrijdag weer naar Dhaka te vliegen en vrijdagnacht richting Amsterdam. Tegen die tijd zal ook de laatste blog online gezet worden en is het echt klaar.
vrijdag 2 maart 2018
Last but definitely not least
Het is hier inmiddels vrijdagavond, dat betekent dat het echt klaar is. Straks vliegen we met z’n allen vanaf Dhaka naar Dubai om morgenmiddag op Schiphol aan te komen.
Dit zal (voor dit jaar) dan ook de laatste update zijn van onze missie in Bangladesh. Het besef van dagen is een beetje weg, maar volgens mij is de vorige blog opgehouden bij dinsdagavond, de avond dat Joep en Cisca op pad zijn geweest met de kindjes die doorverwezen zijn naar de specialist. Woensdagochtend hebben we het hele avontuur te horen gekregen op het dakterras. J&C waren pas om 23.30u terug! What a day, what a day. Het begon met het busje dat om 15u zou vertrekken vanuit het ziekenhuis. Uiteindelijk heeft een deel van ons de hele doorverwijsclub tegen 16u uitgezwaaid. De eerste stop was in de buurt van Satkhira; hier werd een jongetje met een orthopedische afwijking gedropt. Na een vlugge blik van de dienstdoende arts, en twee stapjes lopen van het jongetje, trok de beste man de conclusie dat dit mannetje geen klompvoet heeft en dus buiten het specialisme van de dokter valt. Na deze conclusie kon het jongetje weer richting huis (wel met een verwijzing naar een andere specialist). Dokter Habibula is op de hoogte en kan hopelijk een evt vervolg geven aan de behandeling van het kindje.
Na deze stop kon de tocht naar Satkhira voortgezet worden; de totale rit nam ongeveer twee uur in beslag. Eenmaal daar werd de bus in tweeën gesplitst en mochten de kinderen die naar de kinderarts moesten op de kinderpoli wachten en de kinderen voor de neuroloog werden op de neurologie gedropt. Het kindje met hartproblemen drentelde wat rond. Bij de neuroloog werden twee kindjes vluchtig bekeken door de arts. Na een snelle blik gaf de beste man aan dat het kindje met microcephalie niet binnen zijn specialisme viel en aangezien er verder toch niks aan te veranderen viel, was alleen medicatie voor de convulsies van het kindje wel gepast. Hier was overigens geen extra informatie vanuit de moeder voor nodig (frequentie/ernst van de convulsies?), alleen het gewicht voor het kind was voldoende voor de man om met zijn mobiel uit te rekenen welke dosis medicatie het kind nodig had. Kindje twee met convulsies was hetzelfde verhaal. Alleen het gewicht was belangrijke informatie. Vragen werden opnieuw niet gesteld en huidig medicatiegebruik deed er ook niet toe.
Kind nr drie had pas sinds een jaar convulsies. Dit riep wel wat vragen op bij de neuroloog. Hij checkte bij moeder of er sprake was van tongbeet en urine laten lopen. Toen bleek dat dit tweede het geval was, maar het eerste niet (moeder gaf in Noabeki aan dat er wel sprake was van tongbeet, maar ontkende dit bij de neuroloog) twijfelde hij ernstig of er dan wel sprake was van convulsies. De neuroloog zat al in de aanslag om een recept uit te schrijven toen Cisca hem aangaf dat verdere diagnostiek misschien wel op z’n plaats was. Dit was ook zo bevestigde hij, dus een EEG, MRI en bloedonderzoek zou wel uitgevoerd kunnen worden. De MRI kon gelijk en daar konden ze voor naar beneden naar de afsprakenbalie. Hier deed Lipika het woord en werd bepaald hoeveel bloedbepalingen ter plaatse gedaan zouden worden en welk deel in Noabeki uitgevoerd zou worden (prijsverschilletje). Daarna moest er onderhandeld worden over de prijs van de MRI. De vraagprijs was 10.000 taka (ongeveer €100,-), maar Lipika heeft dit weten te beperken tot 7600 taka, nice work. Na de onderhandelingen: hup! Hele bups weer in de bus, op naar het gebouw waar de MRI plaats kon vinden. Ondertussen had dokter Habibula een andere (betere) kinderarts geregeld die even voor privézaken thuis was, maar gelukkig kon er tijdens het wachten wel een bezoekje aan de cardioloog gebracht worden. Eenmaal daar was men weer vrij snel klaar; weinig vragen voor moeder. Op het oog werd vastgesteld dat het kind er ernstig aan toe was, maar daar konden ze niks aan doen en het kind moest naar Dhaka. Een echo kon niet gemaakt worden door afwezigheid van een kinderechoapparaat en daarnaast moest het kindje gesadeerd worden omdat het erg onrustig was, dus Dhaka was de beste optie. Gelukkig was de man wel bereid om een briefje te schrijven met zijn veronderstelde diagnose zodat er vanuit het hartfonds (Emiel Nieuwendijk fonds) een bijdrage geleverd kon worden voor verdere behandeling van dit kind. Inmiddels was het een uur of 20.30u.
Ondertussen was de kinderarts terug van huis; dus hup, met z’n allen er naartoe. Deze man leek wel vrij competent (stelde in ieder geval vragen). Hij onderzocht het eerste kindje (89cm, 9jr) en was erg bereid mee te denken en tot een goeie diagnose te komen. Het meest waarschijnlijke was uiteindelijk een schildklierafwijking. Vervolgens heeft hij nog een kindje gezien (met een gezwollen schildklier) en omdat er sprake was van gezwollen tonsillen werd er antibiotica voorgeschreven. Best bijzonder, want er was helemaal geen sprake van ontstekingen… (banglastijl laten we maar zeggen). De arts werd bevestigd in zijn idee dat antibiotica te beste optie was toen het kind nog een keer of drie kuchte.
Na de ontmoeting met de kinderarts werd de groep in tweeën gesplitst en is Lipika met een kind naar de MRI gegaan. De anderen zijn naar de apotheek vertrokken (inmiddels was het al tegen 21.00u; mensen wachtten vooral en hadden niks te eten of te drinken; gelukkig kwam Cisca banaantjes en crackertjes tegen naast de apotheek die ze kon uitdelen aan eenieder). Bij de apotheek is eea voorgeschreven en meegegeven (zonder toelichting; mensen weten hier blijkbaar welke medicatie ze krijgen en in welke frequentie die ingenomen moet worden? Wonderlijk wel) Rond deze tijd bleek er ook een storing te zijn in het EEG apparaat, dus de vraag was of er nog een kwartiertje gewacht kon worden, nou, liever niet, aangezien de terugreis ook nog een uur of twee in beslag zou nemen… men werd naar de vierde verdieping geloodst waar een van de kinderen klaar zat met de plakkers op haar hoofd. De EEG bleek het weer te doen en tijdens de registratie was er voor de dokter tijd om even selfies te maken met Cisca en Joep. Nadertijd moest er nog wat bloed geprikt worden, werd er een goodiebag uitgedeeld (met een kalender, sleutelhanger, tissues en een tasje) en daarna kon de terugreis beginnen. Dit ging met een noodgang op de onverlichte weg; dus er werden wat doodsangsten uitgestaan… al met al veilig teruggekomen. Opvallend was dat de kindjes de hele dag geen kik gegeven hebben. Ander grappig detail was dat de neuroloog aan Cisca vertelde dat hij binnenkort naar Zweden ging en daarnaast ook nog even een dagje maar Nederland zou gaan (alsof het naast de deur is).
Na de update van afgelopen avond was het tijd voor de bonte ochtend! Creatief als we zijn hebben wij als groep een stukje carroussel voorbereid voor de tolken, Lipika, het ziekenhuispersoneel en de dames van de keuken (die ons de hele week fantastisch verzorgd hebben). In onze carrousel heeft iedereen een rol toebedeeld gekregen en hebben we wat highlights van de week in een komisch jasje gestopt. Er werd erg leuk op gereageerd en de sfeer zat er nadertijd goed in! Na alle woorden van waardering richting elkaar uitgesproken te hebben, konden we met een goed gevoel (volgepakt in drie busjes) aan onze terugreis richting Jessore beginnen.
Het is misschien wel leuk om te vertellen hoe het verkeer een beetje geregeld is hier im Bangladesh. Verkeersregels zoals bij ons, kennen ze hier (geloof ik) niet. Eigenlijk is het vrij simpel en geldt het recht van de grootste: hoe groter je vervoersmiddel, hoe groter je recht op voorrang. Dat betekent dus dat je op de fiets de pineut bent wanneer er een plankriksja tegemoet komt, als bestuurder van een plankriksja verleen je voorrang aan een easybike (een soort van tuktuk met een motor erin verwerkt). Als easybike kijk je uit voor personenauto’s (die hier overigens amper rijden), die op hun beurt weer aan de kant moeten voor grote bussen/vrachtwagens. In praktijk zou de weg in Nederland een 2-3 baansweg genoemd worden, maar hier rijden er rustig 4-5 verschillende transportmiddelen langs elkaar. Dit gaat uiteraard met een hoop getoeter en getring en mensen moeten regelmatig vrij abrupt uitwijken. Fantastisch tafereel dus; hoewel, soms ook best spannend als er ineens een dikke truck lijnrecht tegenover je komt aanrijden met een hoop getoeter. Naast deze verkeersdrukte zijn de wegen natuurlijk ook (meestal) niet zoals we ze kennen. Her en der ligt wat asfalt, soms zijn er wat onverharde wegen, maar al met al is het een behoorlijk gehobbel, ik houd ervan!
Na de bumpy ride kwamen we einden van de middag afgepeigerd aan in ons hotel in Jessore. Eindelijk weer een (warme, redelijk fijne) douche zonder tijdslimiet, een bed met matras en wat variëteit in eten! Yeaaah. ‘s Avonds allemaal lekker op tijd naar bed gegaan zodat we gisteren heerlijk hebben kunnen rondbanjeren/winkelen in Jessore. Sommigen hadden wat taylors aan het werk gezet en konden hun nieuwe kledij (aan laten) passen, anderen hebben over de markt geslenterd en weer anderen hebben heerlijke ijskoffies genuttigd op het dakterras van het hotel. Lekker dagje zo. Tegen vieren stond Lipika klaar en werden we naar haar kantoor ge-easybiked. Hier hebben de tolken ons toegezongen als afscheid en hebben we (traditiegetrouw) allemaal een prachtige mok met onze eigen foto erop bedrukt overhandigd gekregen.
Nadertijd hadden de tolken gevraagd of onze dokters nog even naar een kind met een handicap wilden kijken. De tolken hebben als Dhara Youth Support Groupleden ieder 200taka ingelegd om de zorg rondom dit kind mee te financieren, onwijs lief! Terwijl Lipika, Joep, Bert en Bernardien nog even overleg hadden, is de rest naar de Dhara winkel gegaan. Al laatste avond hebben we met z’n allen bij Hotel Hasan een afscheidsdinertje gegeten en hebben we de tolken nogmaals enorm bedankt voor de fijne samenwerking.
Inmiddels schrijf ik dit laatste stukje op het vliegveld van Dhaka, waar we met z’n allen vier uur aan het overbruggen zijn. Om 19.15u (Nederlandse tijd) vliegen we. Vandaag hebben we allemaal een beetje ons eigen ding gedaan, een herhaling van gisteren eigenlijk. De bloginspiratie is een beetje op en hij is inmiddels lang zat, dus gaan we het hierbij laten!
Aletta en Esther
