Missieblog Kenia Nairobi 2023
Missieblog dag 1, 13 maart 2023
Pillen, poppen en pizza
Vandaag onze allereerste (korte) blog van ons avontuur in Kenia!
Het begon met het voorbereiden van de missie; het sorteren van tientallen knuffels en poppen, honderden kledingstukken, meer dan duizend tandenborstels en tienduizenden pillen (ijzertabletten, multivitaminen).
Het was fijn om op deze manier te acclimatiseren aan het weer en de omgeving. Na een heerlijke lunch (met pizza!) in de tuin hebben we elkaar beter leren kennen, en de stemming zat er gelijk goed in.
Morgen gaan we dan echt beginnen, we hebben er zin in!
Missiedag 2, 14. maart 2023
De eerste echte missiedag zit erop!
Vandaag bezochten wij de St. Clemens school in de wijk Riruta, een van de kleinere sloppenwijken in Nairobi.
Dit kleine schooltje bestaat uit 2 gebouwen met alle klaslokalen aan elkaar. De rode aarde, de groene struiken en een grote boom in het midden van het terrein maken het in combinatie met de gekleurde klaslokalen tot een kleurrijk geheel.
Kinderen in de leeftijd van 4-14 jaar speelden samen of zaten in hun lokaal. Ouders en kleine kinderen zaten al te wachten op bankjes.
Toen onze bus het schoolterrein op reed werden we al juichend en zwaaiend begroet door de stoet kinderen.
De lokalen, gevuld met schoolbankjes, een stenen vloer met gaten en nieuwsgierige blikken door de ramen, werden omgevormd tot screening stations. Op het terrein naast de boom werd een tent opgezet voor de dokterspost.
Voor de start kregen we een team introductie. Ons team bestaat uit 9 artsen/verpleegkundigen uit Nederland, 3 kenianen en een cyprioot van de Sophia foundation. Na de introducties konden we beginnen!
Het screenen ziet er als volgt uit:
Station 1: Inschrijven
Kinderen krijgen bij de start een formulier met hun gegevens wat bij elk station wordt aangevuld.
Station 2: Wegen en meten
Dit is een belangrijke post omdat ondergewicht en vertraagde groei veel voorkomt door o.a. een ontoereikend voedingspatroon.
Station 3: Laboratorium
Door middel van een vingerprik wordt de ijzerstatus bepaald. Eventueel aangevuld met een urine en/of malariatest.
Station 4: Dokterspost
Hier wordt anamnese en lichamelijk onderzoek verricht en beleid bepaald.
Station 5: Apotheek
Hier wordt de voorgeschreven medicatie uitgedeeld (denk aan: ontworm- en ijzer tabletten, multivitaminen, huidcremes, antibiotica).
Station 6: Tanden poetsen
Hier krijgen kinderen les over tanden poetsen en hygiëne. Ze mogen hier hun eigen tandenborstel uitzoeken.
Vandaag hebben we onder andere kinderen gezien met: bloedarmoede, sikkelcelanemie, huidafwijkingen, ontwikkelingsachterstand, longontsteking en hele slechte gebitten.
Na 213 kinderen gezien te hebben realiseer je je weer dat deze vrolijke, nieuwsgierige en soms ondeugende kinderen dezelfde capaciteiten hebben als de kinderen in Nederland, maar nooit dezelfde kansen. Met deze missie hopen we kinderen een kans te geven op een betere gezondheid.
Missie dag 3, 15 maart 2023
Paradox
Vandaag bezochten wij de St George school in Kibera, de grootste sloppenwijk van Afrika. Om een beeld te schetsen; hier wonen 1 miljoen mensen op één vierkante kilometer. De hutjes van gemiddeld 16m2 geven onderdak aan zo’n 8 mensen en zijn gebouwd van modder, hout en een golfplaten dak. De huurkosten zijn 5 euro per maand. Maar 20% van de populatie heeft elektriciteit en pas recent is er mogelijkheid tot drinkwater in Kibera. Toiletten bestaan uit gaten in de grond die door 50 huizen worden gedeeld. Omdat er geen riolering is wordt de inhoud ervan geleegd en in de rivier gedumpt. Meer dan 50% van de populatie is werkloos, dit in combinatie met drugs en overmatig alcoholgebruik leidt tot criminaliteit, met voor bewoners een grote kans op verkrachting en geweld.
In de kerk op het schoolterrein richtten wij alle stations in, wat een bijzondere werkplek. Buiten bij de ingang vormde zich voor het inschrijf station al snel een rij van moeders met baby’s en schoolklassen; Meisjes met groen geruite jurkjes, jongetjes met een licht groene korte broek, beiden een groene trui met een kraagje er overheen, groene kniekousjes en zwarte schoentjes. Veel kinderen droegen een wollen muts en jas. Bewoners vinden het relatief koel (29 graden!).
Het Grieks orthodoxe kerkje waarin we werkten, met de gekleurde ramen, de iconen boven het altaar en de koperen lampen aan het plafond staan in schril contrast met de matte, vermoeide uitdrukking op de gezichten van de vrouwen. Een compliment over hun kind tovert een lach op hun gezicht, en contact was gemaakt.
Wie in Kibera opgroeit begint het leven met een achterstand. De gemiddelde levensverwachting is 30 jaar. Mensen leven onder de armoedegrens van $1,25 per dag en de Corona pandemie heeft het alleen maar moeilijker gemaakt. Mensen mochten de straat niet meer op, de werkloosheid steeg nog verder en er was geen inkomen meer. Onder andere tienerzwangerschappen zijn toegenomen omdat kinderen niet meer naar school konden en na 2 jaar uitval vaak niet meer teruggaan.
Verschillende Keniaanse medewerkers van de Sophia foundation (deze organisatie financiert o.a. het voedselprogramma op deze school) zijn opgegroeid in Kibera of zijn als wees opgevangen in het Weeshuis van de organisatie in Nyeri. Zij hebben daardoor de kans gekregen om te studeren wat de cirkel van armoede voor hen heeft doorbroken.
Bij het weeg en meet station werden kinderen die konden staan staand gewogen en gemeten. Als dit niet lukte lukte dan werd het kind op tafel gelegd en gemeten en op de arm op de weegschaal genomen. De dag begon met een hele klas driejarigen en één juffrouw. Het was een enorme klus voor haar om alle schoenen aan en uit te doen en te zorgen dat de kinderen na het wegen en meten met hun eigen schoenen en eigen formulier bij het laboratorium station terecht kwamen. Met serieuze blikken zaten de kinderen hierna te wachten in de kerkbank.
Opvallend vandaag waren de te kleine schoenen en de kapotte en vieze kleding die soms als vodden om de lijfjes hingen. Door de chronische ondervoeding en daardoor achterblijvende groei waren de leeftijden vaak lastig in te schatten. De vrolijkheid van de kleuters in de rij en het besef dat elk van deze kinderen een zware toekomst tegemoet gaat vormen een paradox die ons met een dubbel gevoel de dag liet afsluiten.
Missie dag 4, 16 maart 2023
Na een nacht met hevig onweer en regenval vertrokken we vanochtend vroeg naar Nyeri.
De busreis van 4,5 uur voer ons eerst door de drukke en deels overspoelde wegen van Nairobi. Na een boel files verlieten we de stad en veranderde landschap in groene heuvels met het welbekende Afrikaanse rode zand en kleurrijke bomen. Langs de kant van de weg staan beschilderde huisjes en houten hutjes waar vanuit bewoners proberen allerlei levensmiddelen te verkopen. Toen we stilstonden probeerden verkopers gelijk door het raam hun zak met mango’s aan deze muzungu’s te slijten.
We verlieten de hoofdweg en kwamen in een landelijk gebied waar we het terrein van het Jambo rescue home op reden. We zien een binnenplaats waar de pas gewassen kinderkleding aan de waslijn hang en de kippen en honden vrij rondlopen. Naast het gebouw staan op een droog stoffig veld een oude glijbaan en enkele schommels.
Het gebouw bestaat uit een gemeenschappelijke ruimte met daaraan vast een jongens en meisjesgang met slaapkamertjes waar de kinderen slapen. Vanwege de regen konden we niet buiten zitten en werd met enige improvisatie de gemeenschappelijke ruimte tot caroussel omgebouwd, met de welbekende stations.
De relatief kleine ruimte is niet alleen gevuld met kinderen, maar ook een groep kippen en kuikens komt binnen nieuwsgierig kijken naar wat er gaande is. Ze scharrelen zich een weg tussen de benen van de medewerkers, waarbij af en toe een sanitaire stop wordt gehouden. Waar de kinderen dit doodnormaal lijken te vinden, roept het bij ons toch wel enige verbazing en hilariteit op.
De groep kinderen varieert in de leeftijd van 3 tot 17 jaar, waarbij relatief veel tieners werden gezien. Na het inschrijven en wegen/meten kwamen kinderen bij het laboratorium station. Hier wordt bij elk kind doormiddel van een vingerprik het ijzergehalte bepaald. Relatief veel kinderen in Kenya hebben een anemie (bloedarmoede) door bijvoorbeeld ontoereikende voeding, en in ernstigere gevallen bijvoorbeeld malaria of sikkelcelziekte. Deze laatste groep heeft een levensverwachting van slechts 20 jaar hier in Kenia, 10% van krijgt een herseninfarct.
Opvallend was dat de kinderen verlegen waren en vaak armoedig gekleed. Ondanks weinig middelen improviseren ze om er wat van te maken. Zo was er een jongetje die het klokwerk van een oud, kapot digitaal horloge met 2 touwtjes om zijn pols had gedaan als een horloge. Een andere jongen had een auto van ijzerdraad gemaakt.
Het is schrijnend om te beseffen dat deze kinderen zonder ouders opgroeien. We kunnen alleen maar respect hebben voor de vrouw die dit weeshuis runt onder deze omstandigheden en zo toch een thuis creëert voor deze kinderen. Om te eindigen met een positieve noot; onze missieleider ziet in de 7 jaar dat MCC hier komt verbetering in de gezondheid en leefomstandigheden van de kinderen.
Missie dag 5, 17 maart 2023
Vanmorgen vroeg vertrokken wij naar de Ndunduini primary school in Ruguru, Nyeri.
We worden elke dag door onze chauffeur in een busje volgeladen met medische benodigdheden en het team naar de scholen of weeshuizen gebracht. De reis naar de plekken toe is vaak prachtig door het mooie landschap waar zelfs zo nu en dan een baviaan, antilope of zwijn voorbij rent. Vandaag hadden we zelfs het geluk en giraffe te zien, wat een indrukwekkend dier!
Het is gezellig met elkaar en het is bijzonder om te bedenken dat we elkaar nog geen week kennen. Door de intensiteit van het werk zijn wij heel snel een hecht team geworden.
De Ndunduini primary school in Ruguru heeft ongeveer 300 leerlingen in de leeftijd van 3 tot en met 16 jaar. De school ligt op een groot terrein waarop ook groenten wordt verbouwd. MCC heeft gezorgd voor betonnen vloeren in de klaslokalen. Voorheen zaten kinderen met hun voeten op een hobbelige zandgrond. De beestjes die in het zand leefden leidden bij veel kinderen tot chronisch geïnfecteerde wonden.
Deze school doet niet mee aan een voedselprogramma. Dit betekent dat alleen de kinderen waarvan de ouders het zich kunnen veroorloven een lunch hebben, de anderen hebben overdag geen eten. Een hele maand lunch voor een kind kost slecht 7 euro.. De school probeert op de grond die ze hebben zelf groenten te verbouwen, maar de oogst mislukt vaak. Dit is vreselijk en er wordt gekeken naar een mogelijke oplossing.
Nadat kinderen zijn ingeschreven, gewogen en gemeten en er bloed is geprikt komen ze uit bij het station van de dokterspost. Hier kijken we met 3 tot 4 artsen de kinderen van top tot teen na, met extra nadruk op specifieke klachten. Veel voorkomende problemen zijn ondergewicht, bloedarmoede, schimmelinfecties op het hoofd, oog- en oorklachten, gebitsklachten door slecht onderhoud, hoestklachten (vaak door het stof en koken op open vuur in huis), buikpijn en diarree. Nadat het kind is nagekeken wordt er beleid gemaakt en medicatie voorgeschreven. Kinderen met ernstige klachten worden doorverwezen.
Opvallend vandaag was de casus van een meisje van 13 met visusklachten (niet goed kunnen zien). Zij had al een paar keer gevraagd of er ook een opticien mee was en gaf aan veel moeite te hebben met lezen. Visus onderzoek bevestigde dat. Wij hebben een aantal speciale brillen mee die met een radertje aan de poten versteld kunnen worden tot de juiste sterkte. De verbazing en blijdschap op haar gezicht toen ze de bril op kreeg en goed kon zien is niet te beschrijven.
Het is heel leuk om te zien hoe gezellig de kinderen het vinden als we langskomen. Het voelt bijna als een soort feestdag; er wordt gezongen en gedanst, gelachen om gekke trucjes en ze houden er soms ook van om ons te plagen (door bijv. met dertig tegelijk aan je haar te zitten). Er wordt enorm gelachen!
De wereld wordt verdeeld in ‘low, middle en high income’ landen. In 2014 is Kenya opgeklommen van ‘low income’ naar ‘lower middle income’. Ondanks deze verbeterde status zien wij nog steeds zoveel armoede. Het besef dat wij slechts de kinderen zien die naar school gaan, doet je afvragen hoe kinderen die niet naar school kunnen er aan toe zijn. En hoeveel armoede er dan moet zijn in ‘low income’ landen.
Door deze gedachte spookt de vraag wat de zin van een kleinschalige project dan is soms door ons hoofd. Er moet op hoger niveau zoveel veranderen om problemen in de wereld structureel aan te pakken. Maar elke druppel op een gloeiende plaat is er een en met genoeg druppels is het vuur wellicht ooit te doven!
Missie dag 6, 18 maart 2023
Vandaag bezochten wij het Makarios children’s home, een weeshuis waar ongeveer 160 weeskinderen wonen gesteund door de Sophia foundation.
Toen wij het terrein op reden werden wij verwelkomd door een groep dansende en zingende kinderen. De gezichten van de kinderen waren met kleuren versierd, om hun nek hingen kettingen gemaakt van maïs en bonen. Op een omgekeerde oranje emmer sloeg een meisje van hooguit 3 jaar, mee met het ritme van de trommel die een jongen naast haar bespeelde.
Na dit vrolijke welkom liepen wij vol bewondering over het terrein. Wat een ongelofelijk mooie plek was dit. Behalve de centrale ruimte naast de keuken waar de kinderen altijd eten, waren er de slaapgebouwen voor de jongens en meisjes. Het weeshuis ligt op een helling. Beneden is een groot sportveld en daarachter een speeltuintje. Drie jonge hondjes zaten in een met gaas afgezet hok en de ezel kon je al van ver horen balken.
De groentetuin lag aan de rand van het terrein. Overal speelde kinderen in hun rode uniform met daaronder rode kniekousen. Wat een heerlijke ruime plek voor deze kinderen.
De apotheek werd naast het sportveld onder een boom opgezet. Een mooiere plek om te werken kun je je niet wensen! Behalve de kinderen uit het weeshuis kwamen ook kinderen uit het dorp en van de school voor het medisch onderzoek.
Nadat de kinderen zijn ingeschreven, zijn gemeten/gewogen, er bloed is afgenomen en ze door een arts zijn gezien gaan ze naar de apotheek. Hier krijgen ze de voorgeschreven medicatie. Omdat worminfecties veel voorkomen krijgen alle kinderen vanaf 2 jaar preventief een ontwormingskuur van 1 tablet. Ook worden er, indien nodig, ijzertabletten en multivitamines gegeven. Voor specifieke problemen zijn andere medicamenten zoals antibiotica, medicatie tegen schurft, en allerlei zalven tegen bijvoorbeeld huidschimmel en eczeem aanwezig. Er wordt door een van onze Keniaanse medewerkers uitleg gegeven over de medicatie en de eerste tablet van een kuur wordt ter plekke ingenomen. Daarnaast wordt hier gelet op wat er tijdens andere stations is opgevallen (bijv. kinderen die er heel verwaarloosd uitzien, kapotte kleding/schoenen) en wordt er besproken of MCC hierin iets kan betekenen.
Opvallend vandaag was dat er relatief veel speciale kinderen waren. Wat maakte dat het soms een hele uitdaging was om de ontwormingspil doorgeslikt te krijgen. De pil vermalen en met water mengen was dan een goed alternatief. Wij kennen inmiddels het Swahili woord voor kauwen (tafuna) en als de kinderen daarna een sticker mogen uitkiezen zeiden wij tjaguwa. Wat ook bijzonder was was dat er een eeneiige meisjes drieling was; alle drie hun haar het zelfde gevlochten, alle drie een rood trainingspak aan.
Missiedag 7, 19 maart 2022
Vandaag bezochten wij de Milimani primary school in Nyeri.
Voordat we in alle vroegte vertrokken en alle tassen weer in de bus werden geladen hebben we een korte wandeling gemaakt door het natuurgebied bij het hotel. Daar zagen we o.a. giraffen, zebra’s en antilopes. Rond 08.00 reisden we door.
De Milimani primary school zit sinds kort in het voedselprogramma en wordt voor de tweede keer bezocht door MCC. Het is een klein schooltje. Bij aankomst zaten de moeders in gekleurde traditionele kleding met hun kinderen al te wachten op onze komst. De hoofdmeester begroette ons en met hulp van enkele leerlingen bouwden wij buiten de stations op.
Nadat de kinderen zijn ingeschreven, zijn gemeten/gewogen, er bloed is afgenomen, ze door een arts zijn gezien en langs de apotheek zijn geweest gaan ze naar het laatste station; tanden poetsen!
Bij dit station krijgen zij van onze Keniaanse collega Esther (en soms door een van ons) uitleg over het belang van tanden poetsen. Er staat een groot model van een gebit op tafel met een hele grote tandenborstel waarop wordt voorgedaan hoe de tanden (en de tong!) gepoetst moeten worden. Er wordt bij dit station vaak veel gelachen, en aan het eind van de uitleg mogen kinderen een tandenborstel uitzoeken en krijgen ze een banaan mee waar ze daarna vrolijk mee rondlopen. Sommigen gaan hierna direct bij de school wasbak driftig hun tanden poetsen om te laten zien dat ze het kunnen.
Opvallend de afgelopen dagen (en ook specifiek vandaag) zijn de enorm slechte gebitten van de kinderen. Meerdere zwart verkleurde kiezen met grote gaten op de leeftijd van 11 jaar zijn niet ongewoon. Zo ontzettend zonde, want je krijgt je volwassen gebit maar één keer. Zwarte melktandjes komen ook veel voor. Daarnaast zien we veel bruingekleurde tanden, vaak door een combinatie van niet of slecht poetsen en fluorose (een teveel aan fluor in het water die op jonge leeftijd een blijvende bruine verkleuring aan de tanden geeft). Ook zien we heel veel gebitten met anatomische afwijkingen (ernstige scheefstand, tanden die op de verkeerde plek doorkomen). Er gaat om het jaar een tandarts mee met MCC die de pijnlijke rotte tanden en kiezen kan trekken. Deze is er dit jaar helaas niet bij, dus rest ons bij de echt pijnlijke kiezen niks anders dan paracetamol en een lokale verwijzing.
Gek genoeg hebben niet de armste kinderen de slechtste gebitten; deze poetsen vaak niet, maar eten ook relatief minder snoepgoed waardoor het gebit nog redelijk blijft. Bij kinderen uit gezinnen die nét iets meer te besteden worden vaak de slechtste gebitten gezien, daar wordt wel gesnoept, maar vaak niet gepoetst.
Vandaag was er een gezin van een moeder met 4 kinderen in de leeftijd van 2 tot 11, met allemaal een ontzettend slecht gebit.. Op de vraag ‘poets je de tanden?’ antwoord ze ‘nee’. Na een uitleg op de dokterspost over het belang van poetsen lacht ze vaag. Op het formulier wordt opgeschreven dat er bij het tanden poets station extra aandacht besteed moet worden aan dit gezin, in de hoop dat ze gaan poetsen.. Ook was er een meisje van 10 jaar met een ernstige anatomische afwijking van de voortanden (bijna 90 graden gedraaid). Zij gaf aan hier veel stress van te ondervinden en gepest te worden. Ze was schuchter en durfde haar mond bijna niet open te doen. Wetende dat het probleem zulke psychische gevolgen heeft zonder de mogelijkheid te hebben er hier iets aan te doen, doet pijn. In Nederland was behandeling waarschijnlijk wel mogelijk geweest..
Na deze laatste checkdag komt er een einde aan onze missie. In totaal hebben we 1022 kinderen gezien. Met een lach en een traan nemen we afscheid van elkaar en dit prachtige land.
